Marie de France. Fable XXXIII . De la Fame qui feseit duel de sun Mari , alias De l'Oume mort è de sa moilier. Мария Французская. Басня тридцать третья о жене, оплакивавшей мужа или о мёртвом муже и его жене.

D'un Hume cunte li Escriz
Qui esteit morz et enfoïz ;
Sa Fame en meneit grant dolur
Deseur sa tumbe nuit è jur .
Près d'iluec aveit un Lairun
Qi ert penduz par mesprisun ;
Par la cuntrée fud criéi ,
Qui le Larron aureit ostéi ,
Sun juigemens mesmes aureit
S'atains esteit , pendus sereit.
Uns Chevaliers le despendi
Ses parens ert, si l'enfoï .
Lors ne sot - il cunseil truver
Cume il s'en puisse délivrer,
Car séu fu de meinte gent
Qu'il le teneit pur sun parent .
Au cémietière va tut dreit
Où la Preudefame s'esteit,
Qui sun Segnur ot tant plorei;
Cointement dunc li a parleï ‚
Dist li qu'ele se cunfortast ,
Mult sereit liez s'ele l'amast.
La Prodefame l'esgarda
Grant joie en fist , si l'otria
K'ele fera sa vulenté ;
Li Chevaliers li a cunté
Que mult li ert mesavenu
Dou Lairon k ' il ot despendu ;
Se ne li seit cunseill doner
Fors dou païs l'estuet aler.
La Prodefeme respundi
Deffoons mun Barun deci,
Puis sel ' penduns là où cil fu
Si n'iert jamès aparcéu;
Délivrer deit - hum par le Mort
Le Vif dunt l'en atent confort .
 
MORALITÉ .
Par iceste signifiance
Poons entendre quel créance
Doivent avoir li Mort ès Vis
Tant est li Mondes faus è vis.
 
О муже здесь рассказ начнём,
Что умер, после погребён;
Жена, иссохши словно тень,
У его гроба ночь и день.
Недалеко от того места
В петле болтался тать известный,
Ведь в обвиненьи выступал
Весь люд, кого он обокрал,
И оттого судьи вердикт:
Кто вынет труп, тот будет бит.
Вассал отца этого вора
Приехал, (коль стемнело скоро),
Труп сына с виселицы снял,
Потом родителям отдал.
А чтоб не понял магистрат,
Что труп был с виселицы снят,
(Иначе б горожан толпа
Родителей бы в гроб свела)
К гробнице рыцарь наш спешит,
Где наша вдовушка скорбит,
О може дорогом тоскуя,
Повел он нежно речь такую:
Чтоб вдовье горе облегчить,
Её-де рад он возлюбить.
Взглянула на него вдовица -
Красив; решила согласиться.
Когда же пыл свой утолила,
Стал говорить ей рыцарь милый,
Что смертный час его ждёт днесь,
Ведь с виселицы вор исчез;
Советом не поможет милая -
Придётся град ему покинуть.
На то ответила вдова:
- Супруга выкопай сперва,
Ты опосля его повесишь,
Узнают ли его - Бог весть.
Пусть обеспечит хладный труп
Живым комфорт и негу тут.
 
Мораль
 
И этим можно осветить,
Как мог живой употребить
Во свою пользу хладный труп.
Так мир наш и дурён и груб.